1. Snap jij de beweging van woonwinkels om, naast de winkel op de boulevard, ook met een winkel in de binnenstad te starten?

De woonboulevard is al jaren het vertrouwde domein van de woonwinkel. Grote oppervlaktes, ruime parkeergelegenheid en een breed aanbod maken het een logische plek voor meubelzaken en interieurwinkels. Toch zijn er ook steeds meer woonwinkels die óók een vestiging in binnensteden openen, met name om op die manier een andere doelgroep te kunnen bereiken. Denk dan aan jonge stedelingen, toeristen, dagjesmensen en mensen zonder auto. Door ook in het hart van de stad aanwezig te zijn, vergroten woonwinkels hun zichtbaarheid en bereik. Ze komen letterlijk dichter bij de leefwereld van deze doelgroep.

2. Denk je dat zo'n winkel bestaansrecht heeft en wat zou je dan als ondernemer goed moeten doen? Andere collectie? Andere marketing?

Op locaties in binnensteden draait het vervolgens minder om het neerzetten van voorraad maar vooral om inspiratie. Woonwinkels gebruiken hun stadsfilialen vaak als showroom of experience store. Klanten kunnen er ideeën opdoen, materialen voelen en stijlen ontdekken. De daadwerkelijke aankoop volgt dan online of op de boulevard. Waar het op de woonboulevard vooral draait om volumineuze artikelen als banken en bedden, leent de binnenstad zich perfect voor kleinere producten: woonaccessoires, verlichting, kussens of geurkaarsen. Ideaal voor impulsaankopen of cadeautjes tijdens het winkelen. Veel gemeenten investeren volop in het aantrekkelijk houden van binnensteden. Er is meer ruimte voor horeca, lifestyle en beleving. Woonwinkels die zich richten op design, duurzaamheid of lokaal vakmanschap passen heel goed in dat nieuwe straatbeeld. Kortom, de binnenstad is geen vervanging van de woonboulevard, maar een waardevolle aanvulling. Voor woonwinkels die willen groeien, inspireren én verbinden met hun klanten, kan een strategische plek in het stadscentrum een slimme zet zijn.

3. Ikea heeft veel winkels in binnensteden in het buitenland, maar in Nederland pakken ze niet door op dit gebied. Hoe zou dat komen volgens jou?

IKEA experimenteert al enkele jaren met kleinere stadswinkels (zoals in Tokio, Londen en New York) maar er lijkt nog geen sprake van een wereldwijde, uniforme uitrol van een stadsconcept. Op dit moment wordt er ook een qua winkelmeters groter concept getest dat is toegespitst op middelgrote steden. Het gaat dan om winkels van ongeveer 6.000 vierkante meter op 1 verdieping, waar de klassieke winkels zo'n 35.000 vierkante meter hebben. Ook in Nederland is geëxperimenteerd met IKEA City-formules zoals het ‘plan & order point’ in Leeuwarden. Klanten kunnen daar in een soort showroomconcept vooral wooninspiratie opdoen. Samen met een medewerker kan je er verschillende ruimten in huis ontwerpen maken en online bestellingen plaatsen. Maar ook hier voorzie ik vooralsnog geen grootschalige uitrol. Het bedrijf lijkt vooral te experimenteren per markt, afhankelijk van lokale behoeften, vastgoedprijzen en logistieke mogelijkheden. Mogelijk oorzaken voor het wel willen experimenten maar niet echt uitrollen kunnen zijn: de hoge kosten van winkelruimte in binnensteden in combinatie met de complexiteit van logistiek in stedelijke gebieden. En wellicht ook de sterke focus van IKEA op online groei.

4. Denk je dat het aantal woonwinkels in de binnenstad zal toenemen de komende jaren?

Online winkelen wordt steeds populairder. Met de opkomst van nieuwe toetreders (o.a. uit China) en de continue ontwikkelingen op technologisch vlak (o.a. generatieve AI) verwachten wij dat de groei binnen e-commerce er voorlopig nog niet uit is. Tegelijkertijd zien we we dat in een aantal non-food deelsectoren het online marktaandeel versus de omzet in stenen winkels lijkt te stabiliseren. Dat kan betekenen dat de toekomstige groei binnen die deelsectoren vooral voort zal moeten komen uit reguliere marktgroei (o.a. prijsstijgingen en de toename van consumptie) en in steeds mindere mate vanuit een verschuiving vanuit stenen winkels naar het onlinekanaal.

De impact van online is goed zichtbaar in de winkelstraten. Daar waar supermarkten de afgelopen decennia stevig in meters en omzet zijn gegroeid, zien we een hele grote krimp in het aantal non-food winkels en food specialisten. Onder andere in de sectoren IT, Schoenen & Personal Lifestyle en Telecom ligt het omzetaandeel online op de totale retail bestedingen per branche al boven de 50%. Voor producten in de categorieën Consumenten Elektronica, Speelgoed, Huishoudelijke Elektronica en Kleding ligt dit percentage tussen de 40-50% van de totale retail bestedingen per branche (Thuiswinkel Markt Monitor FY 2024, Retailinsiders). Het is dus helemaal niet vreemd dat je in het afgelopen decennium juist stenen winkels van retailers die actief zijn in deze productgroepen hebt zien verdwijnen uit de winkelstraat. De afname van het totaal aantal stenen winkels tussen 2010 en 2025 is vooral zichtbaar in non-food. In een tijdsbestek van 15 jaar zijn bijna 26.000 non-food winkels en ruim 1,6 miljoen non-food winkelmeters verdwenen. Met name in kleding & mode (van 19.220 naar 13.272, -31%), schoenen & Lederwaren (van 4.022 naar 2.069, -49%), vrije tijd (Sport & Spel, Hobby en Media) (van 9.926 naar 4.940, -50%) en bruin- & witgoed (van 4.959 naar 2.283, -54%).  

Ook in de sector Wonen verdwenen veel winkels (van 11.489 naar 8.567, -25%), met name zelfstandigen. Het ligt in de verwachting dat het aantal zelfstandigen nog verder zal afnemen. Zij hebben de grootste uitdaging om grotere winkels met meer beleving en advies te combineren met de integratie van online en offline in een sterke omnichannelstrategie. In lijn met onze Sectorvisie op de Detailhandel richting 2040 zullen niet alle ondernemingen binnen de sector overeind blijven. Er zullen steeds minder maar wel grotere ondernemingen overblijven. Het aantal fysieke winkels blijft afnemen waarbij de overlevers de belangrijke sociale meerwaarde bieden die online niet vervangen kan worden.

Transities bieden ook kansen voor nieuwe aanbieders met bijzondere concepten. Er zullen ook in deze sector altijd kansen zijn en nieuwe winnaars opstaan: de omzet blijft significant, net als de sociale meerwaarde in dorpskernen en stadscentra.

5. Goossens heeft een woonwinkel in The Mall of the Netherlands. Op welke manier zou dat kunnen werken?

 De fysieke woonwinkel blijft een belangrijke rol spelen in de klantreis. De stenen winkel heeft een aantal kenmerken dat online niet of nauwelijks is te vervangen. Een succesvolle woonspeciaalzaak is niet alleen een verkooppunt, maar een bestemming waar klanten graag tijd doorbrengen. Het begint bij sfeer: compleet ingerichte stijlkamers, warme verlichting en een uitnodigende geur zorgen voor een huiselijk gevoel. Klanten willen ideeën opdoen, materialen voelen en stijlen ontdekken. Daarnaast zorgen wisselende presentaties, seizoen decoratie en interactieve elementen zoals moodboards of workshops voor een dynamische winkelervaring. Het draait om beleving, inspiratie en gastvrijheid. Kortom: een inspirerende woonwinkel is een plek waar klanten niet alleen kopen, maar beleven, leren en dromen. Die inspiratie en beleving van de fysieke winkel moet ook naar de online omgeving worden doorgetrokken waardoor ‘online’ en ‘fysiek’ een geheel vormen voor de klant.

Veel woonwinkels zijn in handen van zelfstandige ondernemers. Dat biedt voordelen zoals lokale bekendheid, een gunfactor en directe motivatie: elke extra inspanning loont direct. Door samen te werken – bijvoorbeeld via een formule of inkoopcombinatie – combineren zij hun lokale kracht met schaalvoordelen. Zo ontstaat het beste van twee werelden. Samenwerking biedt bovendien focus: minder zorgen over inkoop betekent meer aandacht voor de klant. En vergeet daarbij niet: goed personeel is belangrijk om toegevoegde waarde te kunnen leveren, zeker in de woonretail sector, met adviesgevoelige producten die bij de klant gemonteerd en geïnstalleerd moeten worden. Service en advies zijn dé onderscheidende factoren in de woonretail. Verkopen is een vak: je kunt niet zomaar iemand in een winkel zetten. Goed opgeleide medewerkers die klanten met kennis en enthousiasme adviseren, maken het verschil. Dat persoonlijke contact is iets wat je met online niet kunt vervangen. Het gaat niet alleen om het product, maar om de hele ervaring. Een goed advies levert bovendien nieuwe klanten op via mond-tot- mondreclame.